Relative clauses – zdania względne: who, which, whose, whom, that

Relative Clauses zdania względne są zdaniami podrzędnymi, w których zawarta jest dodatkowa informacja na temat danej osoby lub przedmiotu. Są często wykorzystywane w życiu codziennym i stanowią nieodłączną część angielskiej gramatyki. W tym artykule przybliżymy pełne zastosowanie zaimków who, which, that i whom w języku angielskim. Poznasz również różnicę między zdaniami względne określającymi i nieokreślającymi, czyli defining / non-defining relative clauses. 

RELATIVE CLAUSE – POZNAJ ZDANIA WZGLĘDNE

Zdania względne (przydawkowe) precyzują informację o rzeczach, osobach lub miejscach. Zdania tego typu łączą się ze zdaniem głównym za pomocą zaimków względnych, które prezentujemy poniżej:

• who – oznacza kto lub który (odnosi się tylko do osób)
  The man who invented the telephone was A.G. Bell
  The lady who is sitting by the table is my aunt.
• which – oznacza co, który; używany w odniesieniu do rzeczy / zwierząt
  The Vistula, which is the longest river in Poland, flows through Warsaw.
  The wallet which I found yesterday was empty.
• that – oznacza kto, co, który i jest wykorzystywany w odniesieniu do osób oraz rzeczy. Zaimek that jest najczęściej stosowany w mowie potocznej.
  The neighbour that lives upstairs is a surgeon.
  The moped that stands over there belongs to his cousin.
• whose – oznacza której, którego. Zaimek ten stosujemy w odniesieniu do ludzi.
  This is a woman whose daughter lives abroad.
  She is currently going out with that Spanish guy whose name I can’t remember. 
• whom – oznacza którego; zaimek ten jest stosowany w języku oficjalnym w odniesieniu do osób.
  The stranger whom I met yesterday was homeless.
  The employee whom you picked on has been promoted.

DEFINING CLAUSES – ZDANIA WZGLĘDNIE OKREŚLAJĄCE

Zdania tego typu są stosowane, gdy jasno określają ludzi lub przedmioty. Informacja w nich zawarta wyróżnia osobę lub rzecz na tle pozostałych i bezpośrednio odwołuje się do nich. Warto zapamiętać, że zdanie tego typu nie oddzielamy przecinkiem, jak to zwykliśmy robić w języku polskim. W takiej sytuacji nie wiadomo byłoby, o czym lub o kim jest mowa.

NON-DEFINING CLAUSES – ZDANIA WZGLĘDNIE NIEOKREŚLAJĄCE

Non-defining clauses, jak sama nazwa wskazuje, stanowią dodatkową informację, którą można opuścić bez wprowadzania jakichkolwiek niejasności. Informacja poboczna jest oddzielona przecinkami i jej brak nie wpływa na ogólny przekaz treści w zdaniu. Zapamiętaj jeszcze jedną ważną zasadę. Zaimek względny THAT nie jest używany w tego typu zdaniach.

Jeszcze jedna przydatna wskazówka, która pomoże Ci aktywnie uczyć się relative clauses w języku angielskim. Kiedy masz wątpliwości co do zastosowania zdań typu defining / non-defining, weź małą kartkę i zakryj dodatkową informację. Postaraj się spojrzeć na zdanie z nieco innej perspektywy. Czy po wyeliminowaniu tego elementu zdania nie rozumiesz kontekst wypowiedzi? Jeśli tak, to mowa o defining clauses.

KIEDY MOŻESZ POMINĄĆ ZAIMEK WZGLĘDNY?

Zaimki względne who, which, that, whom mogą zostać pominięte pod warunkiem, że odnoszą się do dopełnienia. Jeśli opisują podmiot (wykonawcę czynności) powyższe zaimki muszą pozostać w zdaniu, gdyż wprowadzają istotną informację dla odbiorcy. Zapamiętaj również, że stosujemy tę zasadę w przypadku defining relative clauses. Ucz się zawsze na przykładach, a przekonasz się, że zasady gramatyczne nie są trudne.

PRZYIMEK W ZDANIACH WZGLĘDNYCH – CO Z NIM ZROBIĆ?

W zdaniach względnych stosujemy także  przyimki (at, in, on, for itp.), które zawsze poprzedzają zaimek względny. Jednakże, nigdy nie stosujemy zaimka who w takiej samej kombinacji jak powyżej. Jeśli chcemy zamienić zdanie na nieco potoczne, przyimek występuje na końcu zdania.

Dodatkowo zdania przydawkowe (względne) można łączyć ze zdaniem głównym za pomocą przysłówków. Najpopularniejszy to where – gdzie. Spójrzmy na poniższe przykłady:

Na zakończenie przygotowaliśmy dla Ciebie test online, dzięki któremu przećwiczysz zdania względne. Trzymamy mocno kciuki!