Zdający ma do dyspozycji dwa lub trzy elementy, które bezpośrednio odnoszą się do zadania na egzaminie. Mogą to być:
- fotografie,
- plakaty,
- ilustracje z krótkim tekstem.
Na samym początku, musisz dość uważnie wczytać się w treść polecenia i przeanalizować, który obrazek najpełniej odda Twoje przemyślenia. Czas na przygotowanie to mniej więcej 1 min, ale sugeruję pozbierać myśli możliwie szybko i zakomunikować egzaminatorowi, że jesteś gotowy/a. Rozmowa na podstawie materiału stymulującego będzie prosta, uwierz mi!
Teraz poprowadzę Cię krok po kroku i podsunę uniwersalne wyrażenia, które z powodzeniem wykorzystasz na egzaminie.
KROK 1 – PRZEGLĄD PROPONOWANYCH OPCJI
Nie zaczynaj od wyboru obrazka. Najlepiej omówić w paru krótkich zdaniach czego dotyczy polecenie oraz jakie masz możliwości do wyboru. Pamiętaj, to nie jest kolejny opis ilustracji. Ta część egzaminu jest najtrudniejsza, gdyż sprawdza umiejętność doboru odpowiednich argumentów.
„There are (ile) pictures to choose from. They present (jaka jest ogólna tematyka). I will try to select the best option. I think that all the pictures are very attractive. Picture 1 shows, for example, (określ kogo lub co) and it seems very fascinating. On the other hand, picture 2 presents (podobnie jak przy obrazku 1) and I must say that this option is also very interesting.”
KROK 2 – WYBÓR POCJI I JEJ UZASADNIENIE
Świetnie, teraz gdy już masz za sobą wstęp, możesz przejść do wyboru obrazka. Musisz zdecydować się tylko na jedną opcję. Podaj przynajmniej dwa różne argumenty i postaraj się je rozwinąć. Skorzystaj z poniższego skryptu:
„As a matter of fact, I prefer picture (Twój wybór) because it appeals more to me than picture (obrazek lub obrazki, których nie wybierasz). I must admit that I especially like it because (argument 1). What’s more, (argument 2)”
KROK 3 – ODRZUCANIE POZOSTAŁYCH OPCJI
Teraz powiedz, dlaczego odrzucasz pozostałe elementy i uzasadnij swoją decyzję. Egzaminator nie ma obowiązku przerywać Twojej wypowiedzi. Przejście między obrazkami kontrolujesz sam. Spójrz na przykład:
„ I wouldn’t choose option (podaj nazwę) because it isn’t as good as option (podaj nazwę Twojego wyboru). It is nice but what I don’t like is/are (wymień co Ci się nie podoba). What is more, it seems to me that it’s not the best choice because (podaj więcej pomysłów).
KROK 4 – ODPOWIEDZ NA DWA PYTANIA
Na samym końcu egzaminator zada Ci dwa pytania. Zazwyczaj zestawy obejmują następujące punkty:
- zalety i wady tematyki bezpośrednio powiązanej z obrazkami,
- kwestie etyczne, moralne i powszechne przekonania,
- omówienie problemów współczesnego świata itp.
- pomysły na zachęcenie kogoś do wykonania pewnej czynności,
- odniesienie się do gotowej wypowiedzi i stwierdzenie czy się z nią zgadzamy.
Należy uważnie wsłuchiwać się w zadawane pytania. To właśnie z ostatnią częścią egzaminu, uczniowie mają największe problemy. Nie przejmuj się jeśli czegoś nie zrozumiesz. Możesz poprosić o powtórzenie pytania raz jeszcze. Staraj się nie nadużywać jednak wyrozumiałości egzaminatora, gdyż w jego arkuszu ocen przewidziane są punkty karne jeśli uczeń poprosi ponad 2 razy o przeformułowanie pytania.
ZASADA DRZEWA
Opracowałem tę technikę wizualizacji, specjalnie dla maturzystów, rok temu. Z doświadczenia wiem, że zestresowani uczniowie mają tendencję do minimalnego omówienia podanych kwestii. Często są święcie przekonani, że to wystarczy, aby zdać egzamin ustny z języka angielskiego. Nic bardziej mylnego! Czy wiesz, że w arkuszu maturalnym egzaminator ma dwie rubryki: odniesienie i rozszerzenie (O-R)? Popatrz na poniższe drzewo i zapamiętaj ten układ.
Jak to działa? Wyobraź sobie, że Twoja wypowiedź to drzewo. Na samym początku, zacznij od pierwszych skojarzeń, które same nasuwają się na myśl. Będą dobrą bazą dla mniejszych przemyśleń, które w trakcie wypowiedzi ustnej przyjdą Ci do głowy. Rozwiń je jak gałęzie i pozwóldodać osobiste przemyślenia. Aby twoja wypowiedź była bogata i lepiej punktowana zastosuj bardziej zaawansowane struktury gramatyczne i słownictwo. Przed egzaminem maturalnym sugeruję odświeżyć sobie:
- Stopniowanie przymiotnika (w szczególności porównania i stopień wyższy),
- It is said that … aby wprowadzić ciekawe przemyślenia,
- II okres warunkowy – do tzw. „gdybania”
- Kilka idiomów nie zaszkodzi, a zdecydowanie podniesie jakość wypowiedzi.
Spoglądając na drzewo, będziesz wiedział, że szczególnie w tym ćwiczeniu trzeba popisać się dłuższymi wypowiedziami. Wizualizację drzewa możesz stosować do każdego z zadań w trakcie egzaminu, jak i w przygotowaniu się do matury. Egzaminatorzy nie lubią jednozdaniowych wypowiedzi, a już na pewno nie monosylabicznych typu „Yes/No.” Spokojnie, matura ustna może i przeraża, ale ucząc się z Gettin’ English jasno będziesz stąpał po pozornie niepewnym gruncie. Daj sobie odrobinę czasu i zacznij pracować nad swoim rozwojem językowym już dziś. Nie zostawiaj nauki na ostatnią chwilę.
PRZYKŁAD EGZAMINU
Przeanalizuj przykładowe zadanie maturalne. Którą z poniższych opcji byś wybrał? Pomyśl jakich argumentów użyłbyś w swojej wypowiedzi ustnej. Zapisz wszystko, co Ci przychodzi na myśl, na kartce papieru.
Teraz sprawdź przykładowe opracowanie Zadania 3 w oparciu o wcześniejsze wyrażenia. Dopisaliśmy dodatkowo polskie tłumaczenie. Polecaj znajomym z Twojej klasy naszą stronę. Uczcie się razem.
PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ ZDAJĄCEGO
There are 3 pictures to choose from. They present different types of after-school classes. I will try to select the best option. I think that all the pictures are very attractive. Picture 1 shows, for example, sports classes such as football and it seems very fascinating. On the other hand, picture 2 presents a school choir and I must say that this option is also very interesting. In picture 3 we can see amazing cookery classes.
As a matter of fact, I prefer picture 3 because it appeals more to me than pictures 1 and 2. I must admit that I especially like it because I can’t cook and I would like to learn how to prepare various dishes. It is said that everyone should know even simple recipes. I also want to do it just for kicks. What’s more, I can spend less money on fast food and become healthier.
I wouldn’t choose option 1 because it isn’t as good as option 3. It is nice but what I don’t like is sport. I’m sure it improves my fitness, but I you can easily get injured.
What is more, it seems to me that it’s not the best choice because last year I broke my leg and my doctor told me that I must be careful with physical activity. When it comes to singing, I’ve never had a good voice. I’m not gifted so what’s the point?
POLSKIE TŁUMACZENIE
Mam do wyboru trzy obrazki. Przedstawiają one różne rodzaje zajęć pozalekcyjnych. Postaram się wybrać najlepszą opcję. Wszystkie zdjęcia są bardzo ciekawe. Obrazek pierwszy przedstawia zajęcia sportowe np. piłkę nożną i wydaje się, że to bardzo fascynujące. Z drugiej strony, kolejna propozycja to szkolny chór i muszę przyznać, że to także ciekawa opcja. Obrazek trzeci to niesamowite zajęcia z gotowania.
W gruncie rzeczy, to właśnie obrazek trzeci najbardziej do mnie przemawia aniżeli pierwszy czy drugi. Muszę przyznać, że podoba mi się ta opcja, ponieważ nie potrafię gotować i chciałbym nauczyć się przygotowywać różne dania. Mówi się, że każda osoba powinna znać nawet najprostsze przepisy. Chcę to zrobić dla dobrej zabawy. Ponadto, mogę wydać mniej na niezdrową żywność i być zdrowszym.
Nie wybrałbym opcji pierwszej, ponieważ nie jest tak dobra jak opcja trzecia. Jest fajna, ale nie lubię sportu. Jestem przekonany, że usprawni to moją wytrzymałość, ale łatwiej też o kontuzję. To nie jest najlepszy wybór, ponieważ w zeszłym roku złamałem nogę i mój lekarz powiedział, że nie mogę się forsować. Jeśli chodzi o śpiew to nigdy nie miałem dobrego głosu. Nie mam talentu, więc jaki to ma sens?